Odżywianie w chorobach reumatycznych
Odpowiednie odżywianie stanowi bardzo ważny element w leczeniu chorób reumatycznych.
Chorzy potrzebują więcej wartościowych składników odżywczych, bowiem u nich częściej niż u osób zdrowych występują zaburzenia trawienia i wchłaniania pokarmów (czasem bezobjawowe, a czasem objawiające się jako bóle brzucha, brak apetytu, biegunka itp.).
Wskazane jest codzienne spożywanie pokarmów z różnych grup. Najlepsza jest dieta urozmaicona, bogata w różne składniki pokarmowe:
- Węglowodany – znajdują się głównie w produktach takich, jak: pieczywo, ziemniaki, ryż, kasza, makaron, kluski, zboża, wyroby mączne, cukier, słodycze.
Produkty zbożowe powinny być podstawą żywienia. - Białko – znajduje się głównie w mięsie (także ryb) i w produktach pochodzenia zwierzęcego: mleku i jego przetworach, jajach oraz w roślinach strączkowych: fasoli, bobiehttps://3majmysierazem.pl/wp-admin/post-new.php?post_type=page, grochu.
- Witaminy i błonnik – owoce, warzywa i otręby.
Owoce i warzywa stanowią bardzo ważny składnik diety, należy je spożywać kilka razy dziennie. - Tłuszcze roślinne – olej, oliwa i owoc awokado.
- Tłuszcze zwierzęce – smalec, masło, śmietana, tłuszcz z mięsa, tłuste ryby.
Produkty pochodzenia odzwierzęcego (nabiał i mięso, jaja) powinny być uzupełnieniem jadłospisu.
Mikro- i makroelementy:
- Potas – W chorobach reumatycznych często konieczne jest przyjmowanie dużej ilości potasu. Niedobór tego pierwiastka może objawiać się m.in. poprzez bolesne skurcze. Pokarmy bogate w potas, to np. pomidor, rośliny strączkowe, buraki, pietruszka, czosnek, koperek, ziemniaki, papryka, truskawki, banany, śliwki suszone, morele, porzeczki, winogrona, kasza jęczmienna, kasza gryczana, otręby pszenne, płatki owsiane, pieczywo pełnoziarniste, ryby, mięso (szczególnie kury, szynka) musztarda.
- Żelazo – Przewlekła choroba może skutkować anemią związaną z niedoborem żelaza. Produkty bogate w żelazo (w kolejności od najbogatszych) to: drożdże, żółtko, mięso czerwone, płatki owsiane, orzechy, rodzynki, pszenica.
- Magnez – Do objawów niedoboru magnezu zaliczamy m.in. tiki, drganie powiek oraz skurcze łydek. Pokarmy bogate w magnez to (w kolejności od najbogatszych): soja, czekolada gorzka, kakao, migdały, jęczmień, mąka pszenna razowa, orzechy włoskie, czekolada słodka, kukurydza, ryż brązowy, suszone śliwki, kasze gruboziarniste, banany.
Unikaj!
- pokarmów zawierających dużo cholesterolu (tłuste mięso, smalec)
- pokarmów zawierających dużo konserwantów i sztucznych barwników (zupki ?w proszku’, konserwy, napoje gazowane itp.)
- potraw z barów szybkiej obsługi np. frytek, hamburgerów.
- stosowania długoterminowo diet monotematycznych (np. wegetarianizm, weganizm, witarianizm, laktarianizm, frutarianizm).
- soli – w chorobach reumatycznych często stosowane są leki, które zaburzają usuwanie soli z organizmu. Gromadząca się w organizmie sól powoduje tworzenie się obrzęków.
Waga
W chorobach reumatycznych bardzo ważne jest utrzymanie prawidłowej masy ciała. Zbyt wysoka waga prowadzi do przeciążenia organizmu, zaś zbyt niska niesie za sobą znaczące ryzyko niedożywienia.
Wskaźnik BMI, czyli ?body mass index”, łatwo pozwala stwierdzić, czy nasza masa ciała jest prawidłowa.
BMI = masa w kg/wzrost w m. do kwadratu
BMI 20-25 => NORMA BMI 18.5-20 => niedowaga, zagrożenie niedożywieniem
BMI poniżej 18.5 => niedożywienie
BMI 25-30 => nadwaga
BMI powyżej 30 => otyłość
Przykład:
Kobieta o wzroście 160 cm waży 58 kg.
BMI = 58 kg/1.60 x 1.60 = 58/2.56 = 22.66
BMI mieści się w granicach 20-25. Oznacza to, że masa ciała danej kobiety jest prawidłowa.
Niedożywienie
Niedożywienie może mieć miejsce w dwóch sytuacjach. Pierwsza z nich występuje wtedy, gdy człowiek nadmiernie chudnie np. przy braku apetytu lub złej pracy przewodu pokarmowego (np. biegunce). Druga wtedy, gdy spożywane pokarmy są ubogie w składniki odżywcze, w tym przypadku może występować nawet przy prawidłowej wadze ciała.
Co robić, aby zapobiegać niedożywieniu?:
- Nie zapominaj codziennie rano o śniadaniu!
- Jedz minimum 3 posiłki dziennie, nawet jeśli apetyt ci nie dopisuje.
- Stosuj urozmaiconą dietę: codziennie spożywaj węglowodany, owoce i warzywa. Jadłospis uzupełniaj o pokarmy pochodzenia odzwierzęcego.
- Unikaj tłumienia głodu małowartościowym jedzeniem (np. słodycze, ciasto, chipsy, bułka słodka).
- Wybieraj pokarmy bardziej wartościowe (np. ciemny chleb zamiast bułki, sok owocowy zamiast słodkiego napoju gazowanego).
- Jeśli masz wybór-staraj się wybierać chudsze mięso, np. drobiowe, a także ryby.
Okresowo – po konsultacji z lekarzem – może być potrzebne włączenie preparatów witaminowych. Unikaj tych zawierających jod!! Jod może spowodować zaburzenie funkcji tarczycy.
Dolegliwości
Jak w każdej przewlekłej chorobie, szczególnie wymagającej długotrwałego przyjmowania leków, mogą wystąpić dolegliwości związane z układem trawiennym.
Przeczytaj jak sobie z nimi radzić – kliknij na link poniżej!
Bibliografia: ?Nauka o żywieniu zdrowego i chorego człowieka”, W. Kierst, PZWL, Warszawa 1989.
Opracowanie: lek. Agnieszka Borkowska
Naszym celem jest przekazywanie wiedzy. Dołożyliśmy wszelkich starań, aby informacje zawarte na stronie były rzetelne, nie znaczy to jednak, że mogą zastąpić poradę lekarską. Bezpieczne postępowanie gwarantuje tylko porada specjalisty. Nie ponosimy odpowiedzialności za ewentualne niekorzystne skutki, powstałe w wyniku wykorzystania informacji zawartych na naszej stronie.